Berichten

Beeldaspecten

Beeldaspecten bij tekenen: handig voor jou als beginnend tekenaar?

Als beginnend tekenaar is het verkennen van beeldaspecten zeker waardevol. Het leert je om je vaardigheden te ontwikkelen en artistieke expressie te verfijnen. Beeldaspecten vormen de bouwstenen van een kunstwerk en begrip ervan kan je helpen om bewustere en effectievere keuzes te maken tijdens het tekenproces. In deze blog zal ik de belangrijkste beeldaspecten – licht, kleur, ruimte, vorm, structuur en verdeling (compositie) – met je doornemen.

Licht

Licht speelt een cruciale rol bij het (realistisch) tekenen. Licht beïnvloed de vorm, textuur en sfeer van een voorwerp. Als tekenaar is kijken daarom belangrijk. Bekijk goed hoe licht valt op verschillende oppervlakken en objecten. Let op de schaduwen, highlights en tinten daar tussenin. Experimenteer vervolgens met het gebruik van licht en schaduw in je tekeningen om diepte en volume te creëren. Gebruik bijvoorbeeld arceertechnieken om schaduwen weer te geven, en laat delen van je tekening oplichten om focus te leggen op bepaalde gebieden. Maak gebruik van contrasten in licht en donker.

Kleur

Kleur is een krachtig middel om sfeer over te brengen in je tekeningen. Als beginnend tekenaar hoef je niet meteen alle kleurtheorieën te begrijpen, maar ook hierbij het is nuttig (en leuk) om te experimenteren met het gebruik van kleurenpaletten om de gewenste sfeer te creëren. Je kunt beginnen met de basiskleuren en geleidelijk aan meer kleuren toevoegen naarmate je vertrouwder wordt met het gebruik ervan.

Ruimte

Ruimte verwijst naar de illusie van diepte in een tekening. Als tekenaar kun je spelen met perspectief om diepte en afstand in je tekeningen te creëren. Experimenteer met het tekenen van objecten in verschillende grootte en positie om een gevoel van ruimte te suggereren. Daarnaast kun je overlapping, grootteverandering en luchtperspectief gebruiken om een gevoel van diepte te versterken.

Vorm

Vorm kan verwijzen naar de driedimensionale vorm van objecten in een tekening. Maar ook naar platte vormen, hoekig, rond of organisch. Ook hierbij kun je leren hoe je vormen kunt tekenen en gebruiken in je tekening. Oefen met het tekenen van basisvormen zoals cirkels, vierkanten en driehoeken vanuit verschillende hoeken en perspectieven. Leer vervolgens hoe je deze basisvormen kunt combineren en manipuleren om moeilijkere onderwerpen te tekenen.

Structuur

Structuur verwijst naar de textuur en oppervlaktekwaliteit van ondewerpen in een tekening. Als beginnend tekenaar kun je experimenteren met verschillende tekentechnieken en materialen om verschillende texturen weer te geven. Probeer bijvoorbeeld eens te werken met verschillende potloden, penselen of inkten om verschillende texturen zoals glad, ruw, glanzend of mat weer te geven.

Verdeling (Compositie)

Compositie is de manier waarop verschillende onderdelen in een tekening zijn gerangschikt en verdeeld. Er zijn verschillende mogelijkheden om een evenwichtige en interessante compositie te creëren. Je kunt bijvoorbeeld uitgaan van symmetrie, asymmetrie of horizontale of verticale compositie verdeling. Uiteindelijk kun je met je compositie bepalen waar de aandacht op gericht moet zijn in een tekening.

Nu zijn elk van deze beeldaspecten nog weer te verdelen in verschillende onderdelen.  

Ik kan je nog veel meer vertellen en laten zien over hoe je deze kunt gebruiken, als (beginnend) tekenaar. Ga voor meer uitleg naar mijn gratis tekentips >>> Gratis Tekentips – Kirsten Krijthe

 

Daarom lukt het niet…

Veel mensen hebben een passie voor tekenen, maar het leven kan soms obstakels opwerpen die deze passie laat vervagen. Eén van de meest voorkomende belemmeringen is het gebrek aan motivatie. Wanneer je denkt dat je niet goed genoeg bent in tekenen of dat je geen of te weinig vooruitgang boekt, kun je ontmoedigd raken. Daar verdwijnt je fijne hobby ver op de achtergrond. Wat nu??

 

Te veel afleiding

Het gebrek aan motivatie kan een vicieuze cirkel creëren. Je kunt vast komen te zitten in negatieve gedachten, zoals “Ik ben niet goed genoeg” of “Ik maak geen vooruitgang”. Tja, dat maakt het er natuurlijk niet beter op. Kleine kans dat je dan nog even spontaan gaat beginnen. Dan toch nog maar even dat klusje doen, het gras maaien, naar de winkel of een serie kijken.  Je zoekt afleiding in andere activiteiten en verliest  geleidelijk het contact met jouw artistieke kant. Je bent een belangrijk aspect van jouw identiteit en plezier aan het verwaarlozen.

 

Ontdek het opnieuw

Hoe pak je dit nu aan? Want het kan je veel voldoening geven door weer iets te gaan doen met deze verloren passie. Het geeft je de mogelijkheid om je creativiteit te uiten, je vaardigheden te ontwikkelen en jezelf uit te drukken op een eigen unieke manier. Bedenk eens wat een gevoel dit je gaat geven; Meer zelfwaardering, zelfvertrouwen en trots door wat je op artistiek vlak presteert, maar ook het gevoel van meer ontspanning en geluk!

 

Je kunt het!

Het kan aanvankelijk intimiderend zijn om weer te beginnen als je een tijdlang niets meer hebt getekend, maar elke poging brengt groei met zich mee. Het is altijd een kwestie van oefenen en experimenteren. Je doet dit tenslotte voor jezelf. Geleidelijk zal je merken dat er verbetering komt! Je gaat gevoel en interesse voor nieuwe technieken krijgen, je vaardigheden verfijnen en je artistieke stijl ontwikkelen. Het gevoel van vooruitgang kan enorm bevredigend zijn en een boost geven. En dan komt je motivatie weer helemaal terug!

 

Vrijheid blijheid

Tekenen biedt een unieke mogelijkheid tot zelfexpressie. Het stelt je in staat om gedachten, gevoelens en ideeën op een visuele manier uit te drukken. Door middel van lijnen, vormen, kleuren en texturen kun je jouw innerlijke wereld weergeven. Dit kan heel fijn zijn voor jezelf. Soms kan het helpen om dingen te communiceren met anderen. Creatieve expressie kan een bevrijdend effect hebben op de geest. Door weer aandacht te besteden aan tekenen, kan dit een uitlaatklep worden tegen stress, angst en andere negatieve emoties. Het proces van creëren en expressie door middel van kunst kan een therapeutisch effect hebben. Het resultaat? Innerlijke rust en lekkerder in je vel zitten.

 

Groei

Het overwinnen van de barrière leidt je naar persoonlijke groei. Door nieuwe (teken)vaardigheden te ontwikkelen, uitdagingen aan te gaan en obstakels te overwinnen, groeien je als persoon. Je ontwikkelt doorzettingsvermogen, veerkracht en het vermogen om creatieve oplossingen te vinden. Deze eigenschappen strekken zich uit buiten de creatieve wereld en kunnen van toepassing zijn op allerlei andere aspecten van het leven.

 

Positieve focus

Het gebrek aan motivatie kan een belemmering vormen voor het besteden van tijd aan een hobby zoals tekenen. Raak je ontmoedigd door negatieve gedachten en het gevoel hebben dat je niet goed genoeg bent? Echt, wanneer je jouw mindset gaat omzetten en open gaat staan voor de ontwikkeling die je kúnt gaan doormaken, kan dat zomaar veranderen. Leg je focus op wat je zou willen, en laat de negatieve gedachten los. Het herontdekken van jouw creatieve passie kan voldoening, zelfexpressie, persoonlijke groei en een gevoel van geluk en vertrouwen geven.

Dus, als je ooit het gevoel hebt dat de motivatie voor tekenen is vervaagd, herinner jezelf dan aan de prachtige ervaringen die wachten wanneer je die passie opnieuw ontdekt!

In beweging

Tekenen van mensen in beweging kan een uitdaging zijn voor kunstenaars van elk niveau. Dansers en sporters bewegen vaak snel en het kan lastig zijn om deze beweging op een realistische manier vast te leggen. In deze blog geef ik je een aantal tips en technieken die je kunt gebruiken om mensen in beweging beter te leren tekenen.

Begrijpen wat je ziet

Allereerst is het belangrijk om te kijken naar de beweging van een persoon en deze te begrijpen. Dit betekent dat je goed moet kijken naar de beweging van de danser of sporter, om te zien welke delen van het lichaam bewegen en hoe deze beweging eruit ziet. Je kunt bijvoorbeeld kijken naar de richting van de beweging, de hoek van de ledematen en de beweging van de gewrichten. Dit kan je helpen om de beweging vast te leggen.

Anatomie

Een ander belangrijk aspect bij het tekenen van mensen in beweging is het begrijpen van de anatomie van het lichaam. Het is belangrijk om te weten hoe de spieren en botten werken en hoe deze zich verplaatsen tijdens beweging. Dit kan je helpen om de beweging op een realistische manier weer te geven en om de verschillende delen van het lichaam in de juiste verhouding te tekenen.

Snelle schets

Om de beweging op een realistische manier weer te geven, kan het nuttig zijn om te werken met snelle schetsen (lees ook mijn vorige blog over het belang van schetsen). Dit betekent dat je snel de beweging van het onderwerp vastlegt op papier, zonder te veel aandacht te besteden aan details. Dit kan je helpen om de essentie van de beweging vast te leggen en om deze later verder uit te werken.

Van groot naar klein

Als je de beweging van het onderwerp hebt begrepen en de anatomie van het lichaam begrijpt, kan je beginnen met het toevoegen van details. Het is belangrijk om te werken vanuit de grote delen van het lichaam naar de kleinere details. Begin bijvoorbeeld met het tekenen van de basisvorm van het lichaam, zoals de romp en de ledematen, en voeg dan langzaam de details toe, zoals de gezichtsuitdrukking en de kleding.

(Hulp)lijnen

Het gebruik van lijnen kan ook helpen om de beweging op een realistische manier weer te geven. Gebruik bijvoorbeeld korte, schetsmatige lijnen om de beweging van het onderwerp vast te leggen. Dit kan je helpen om de snelheid en dynamiek van de beweging weer te geven.

Voorbeelden

Als je het lastig vindt om de beweging op een realistische manier weer te geven, kan het nuttig zijn om te werken met referentiemateriaal. Dit betekent dat je bijvoorbeeld foto’s of video’s gebruikt om de beweging van het onderwerp beter te begrijpen. Je kunt ook kijken naar het werk van andere kunstenaars om te zien hoe zij beweging hebben weergegeven.

Tot slot is het belangrijk om te oefenen en geduld te hebben. Het tekenen van mensen in beweging kan een uitdaging zijn en het kan tijd kosten om dit onder de knie te krijgen.

Dat klinkt misschien als een cliché, maar zonder beweging geen vooruitgang. Dus blijf oefenen!

Veel succes

 

De waarde van schetsen

Het maken van een goede compositie is een belangrijk onderdeel van het tekenen en schilderen. Het zorgt ervoor dat je tekening of schilderij in balans is en dat de aandacht van de kijker op de juiste manier wordt geleid. Het maken van een schets is daarom een belangrijk hulpmiddel bij het opzetten van de compositie van je tekening of schilderij.

Laat je niet afschrikken

Wanneer je een leeg vel papier of canvas voor je hebt liggen kan het maken van een schets intimiderend lijken. Maar dat is niet nodig, het is eigenlijk heel eenvoudig. Een schets is een tekening of schildering legt immers de basis voor je uiteindelijke kunstwerk. Het is een snelle, losse tekening die je helpt om de compositie en verhoudingen van je onderwerp vast te leggen. Je kunt er dus nog alle kanten mee op!

Onderzoek en bestudeer

Om te beginnen, kies je het onderwerp dat je wilt tekenen. Dit kan alles zijn, van een stilleven tot een landschap tot een portret. Zorg ervoor dat je goed naar je onderwerp kijkt en neem de tijd om de belangrijkste elementen te observeren. Maak aantekeningen van de verhoudingen en afmetingen van de verschillende onderdelen van het onderwerp.

Voorzichtig beginnen

Vervolgens begin je met het maken van je schets. Gebruik een potlood en teken lichtjes, zodat je de lijnen later nog kunt corrigeren. Begin met het schetsen van de basisvormen van het onderwerp. Als je bijvoorbeeld een portret tekent, begin je met het schetsen van de omtrek van het hoofd en de positie van de ogen, neus en mond. Als je een stilleven tekent, begin je met het schetsen van de basisvormen van de objecten.

Zet een hulplijn in

Probeer de verhoudingen van de verschillende onderdelen zo nauwkeurig mogelijk te krijgen. Je kunt hiervoor gebruikmaken van hulplijnen. Dit zijn lijnen die je tijdelijk tekent om je te helpen bij het bepalen van de juiste verhoudingen. Bij een portret kun je bijvoorbeeld een verticale lijn tekenen om het midden van het gezicht aan te geven en horizontale lijnen om de positie van de ogen, neus en mond te bepalen.

Accentueer

Als je tevreden bent met de basisvormen en verhoudingen, kun je beginnen met het toevoegen van details. Dit is het moment om je schets tot leven te brengen. Voeg schaduwen, texturen en details toe aan de verschillende onderdelen van je onderwerp. Het is belangrijk om nog steeds licht te tekenen, zodat je later nog correcties kunt aanbrengen.

Aanpassen en corrigeren

Wanneer je schets voltooid is, kun je het resultaat bekijken en bepalen of je tevreden bent met de compositie en verhoudingen. Als je vindt dat er iets niet klopt, kun je de lijnen gemakkelijk corrigeren. Gum ongewenste lijnen weg en teken de correcties opnieuw op de manier zoals jij ze beter vindt.

Het maken van een schets is een belangrijke stap in het tekenproces en kan je helpen om je eindresultaat zo goed mogelijk te laten slagen!

Uit je hoofd

Naast het feit dat het maken van een schets helpt bij het vastleggen van de compositie en verhoudingen, kan het ook een ontspannende werking hebben. Schetsen is een creatieve activiteit die je helpt om even uit je hoofd te stappen en je te concentreren op het moment. Het geeft je de mogelijkheid om te experimenteren met verschillende lijnen, vormen en kleuren zonder de druk om het perfect te doen.

Alles is mogelijk

Wanneer je begint met schetsen, hoef je je geen zorgen te maken over het eindresultaat. Het gaat erom dat je plezier hebt in het tekenproces en dat je geniet van het creëren. Schetsen geeft je de vrijheid om te spelen met verschillende ideeën.

Geen stress

Bovendien kan schetsen ook helpen bij het verminderen van stress. Door je te concentreren op het tekenen, kun je je gedachten even opzij zetten en jezelf laten ontspannen. Het is een moment van rust in een drukke dag waarin je even helemaal tot jezelf kunt komen.

Altijd en overal

Er zijn verschillende manieren waarop je schetsen in je dagelijkse routine kunt integreren. Je kunt bijvoorbeeld een schetsboek meenemen en tekenen tijdens je lunchpauze of in de avond terwijl je ontspant op de bank. Het hoeft niet lang te duren, zelfs een paar minuten tekenen kan een positief effect hebben op je gemoedstoestand.

Bouwen aan vertrouwen

Als je het moeilijk vindt om te beginnen met schetsen, kun je beginnen met het kopiëren van afbeeldingen uit tijdschriften of boeken. Dit helpt je om je te concentreren op de technische aspecten van het tekenen, zoals verhoudingen en compositie, zonder je druk te maken over het bedenken van een idee. Naarmate je vertrouwen opbouwt, kun je beginnen met het experimenteren met je eigen ideeën en het maken van schetsen vanuit je eigen verbeelding.

 

Kortom, het maken van een schets is niet alleen een belangrijk onderdeel van het tekenproces, het kan ook een ontspannende werking hebben.

Door te schetsen, kun je je creativiteit de vrije loop laten en jezelf de ruimte geven om te spelen en te experimenteren. Het kan een moment van rust en ontspanning bieden in een drukke dag en helpen bij het verminderen van stress. Dus pak een potlood en papier en begin met schetsen!

 

 

Waar is het goed voor?

Tekenen kan met veel verschillende materialen. Maar wat kun je er allemaal mee en welke kies je?

Meest gebruikt

Het meest gebruikte teken- en schrijfmateriaal is wel het grijze potlood. Grijs potlood bevat een stift, die bestaat uit een mengsel van grafiet en klei, met een houten omhulsel. Het wordt daarom ook wel grafietpotlood genoemd.

Nu heb je vast wel eens de letter ‘HB’ op zo’n potlood zien staan. Maar wat betekent dat nu eigenlijk? HB staat voor een neutraal potlood. Dus niet persé heel hard (bijv. 4H) of juist heel zacht (bijv.6B). Het zit er eigenlijk precies tussenin.

Nu zijn er ook potloden met alleen een B of een H erop, en vaak ook nog met een getal ervoor. Ik zal je uitleggen wat dit betekent:

Een B-potlood is zachter en kleurt zwarter. Hoe hoger het getal vóór de B, hoe zachter het potlood.

Een H-potlood is juist harder. Hier kun je scherpe lijnen mee maken bijvoorbeeld. Ook hierbij geldt; hoe hoger het getal vóór de H, hoe harder het potlood.

Waar komt dat nu door

De hardheid van het potlood wordt bepaalt door de verhouding tussen de hoeveelheid klei en grafiet in de stift. Hoe meer klei er in het mengsel zit, hoe harder het potlood is. Dat klinkt best logisch toch? Als er minder klei is gebruikt wordt het potlood dus minder hard en geeft het meer kleur (grijstint) af. Die grijstint bestaat uit grafiet. Grafiet is een mineraal dat afgeleid is van koolstof.

Overal hetzelfde

De aanduidingen van H en B op potloden wordt universeel gebruikt. Dus dat betekent dat waar ook ter wereld je potloden gaat kopen of gebruiken, deze aanduiding overal hetzelfde betekent.

Het grafietpotlood wordt het meest als schetsmateriaal gebruikt. Het is een makkelijk materiaal waar je ook alle kanten mee uit kunt. Door de diverse hardheden kun je eindeloos variëren van fijne en strakke lijnen tot vele grijstinten en ruwere vormen.

Nóg een groot voordeel van grafiet is dat je het kunt corrigeren. Met een gum kun je foutjes weggummen en opnieuw beginnen. Al raad ik je af dat te vaak te doen. Je papier beschadigd er namelijk wel door.

 

Kleurpotloden

Naast grafiet heb je nog veel meer soorten potloden. Wanneer je bijvoorbeeld kijkt naar kleurpotloden, dan zie je ook hierin verschillende soorten. Naast de gewone kleurpotloden  zijn er namelijk ook nog aquarelpotloden of pastelpotloden.

Kleurpotloden zijn er ook in verschillende kwaliteiten. De goedkopere varianten zijn vaak wat harder. Als je hiermee kleurt merk je dat het vaak wat streperig blijft en het moeilijk is om het potlood uit te vegen of te gummen.  Soms kost het zelfs moeite om het zichtbaar op papier te krijgen. Hier zit dan dus minder pigment in en meer bindmiddel. (Bij kleurpotlood is dat een mengsel van was en kalk, in plaats van klei.)

Kleurpotloden die wat zachter zijn, geven daarom vaak wel een beter resultaat. Wanneer je daarmee kleurt merk je dat de kleuren al wat intenser zijn en ook beter dekken op het papier. Het potlood is ook makkelijker uit te vegen of te mengen.  Vaak zijn deze potloden iets duurder. Maar je doet er lang mee en je krijgt er ook een mooier resultaat door.

Goed materiaal draagt bij aan het behalen van een mooier resultaat.

Ik noemde ook al even de aquarelpotloden. Dit zijn potloden die vaak ook een hogere pigmentwaarde hebben. Wanneer je hier met een penseeltje overheen gaat worden de kleuren vaak nog intenser, doordat deze oplosbaar zijn met water. Het geeft ook een echt aquareleffect. Je kunt er daarna ook gewoon weer met potlood overheen tekenen. Een potlood met een extra eigenschap dus.

Pastelpotloden heb de hoogste pigmentwaarde. Deze kun je ook heel goed op gekleurd papier gebruiken bijvoorbeeld. Zelfs op zwart papier. De lichte kleuren werken namelijk heel goed op een donkere ondergrond. Wanneer je hele gedetailleerde potloodtekeningen tegenkomt, dan zijn die bijna altijd gemaakt met pastelpotloden. Deze lenen zich heel goed voor het opbouwen van een tekening in laagjes. Zoals je dat met verf kunt in een schilderij.

Naast deze potloden kun je ook nog werken met houtskool of pastelkrijt. Dat zijn nog zachtere materialen die zich heel goed lenen voor de wat lossere tekenstijlen. Deze materialen zijn zo zacht dat ze ook vrij ‘los’ op het papier liggen. Je veegt het er daardoor ook weer makkelijk af. Fixeren is daarom bij deze techniek vaak aan te raden. Meestal kan dat al met een simpele haarspray.

Wil je nog meer verdieping in je tekening voor een sterker contrast? Dan zou het werken met pen en inkt ook nog een optie zijn.

Er is veel mogelijk. Om te ontdekken welk tekenmateriaal jou het beste ligt is het een kwestie van uitproberen. Ben je iemand die helemaal gaat voor details, dan is een grafietpotlood of tekenpen waarschijnlijk favoriet. Maar houdt je het liever wat losser, dan zou pastelkrijt meer bij je passen.

 

Geniet van het ontdekken. Succes!